در سالهای اخیر، شیوع بیماری باکتریایی AHPND در مزارع میگوی آب شور و نیمهشور جنوب کشور، توان تولید و صادرات ایران را با چالش جدی روبهرو کرده است. این بیماری مستقیماً بر کبد و پانکراس میگو اثر میگذارد و با تخریب بافت و توقف رشد، گاه تا 70 درصد تلفات در مزارع ایجاد میکند.
به گزارش خبرنگار اقتصادی باشگاه خبرنگاران پویا تولید میگو که بر اساس برنامه باید تا سال 1404 به 120 هزار تُن میرسید، در عمل به حدود 50 هزار تُن کاهش یافته است. بیش از 90 درصد میگوهای پرورشی ایران از نوع آب شور و نیمهشور هستند، و بیماری AHPND تنها همین گونهها را درگیر میکند؛ در نتیجه، تقریباً تمام ظرفیت تولید کشور در معرض خطر مستقیم قرار دارد. گفتنی است پرورش میگوی آب شیرین در ایران کمتر از پنج درصد از کل تولید میگوهای پرورشی را شامل میشود و هنوز در مرحله آزمایشی و توسعه اولیه قرار دارد.
بهگزارش FAO (2023)، بیش از 95 درصد میگوی پرورشی ایران در مزارع ساحلی جنوب کشور بهویژه در استان بوشهر تولید میشود. این مناطق اکنون بیشترین آسیب را از شیوع بیماریهای باکتریایی از جمله AHPND متحمل شدهاند.
با وجود این کاهش، صادرات همچنان بخش اصلی تولید را تشکیل میدهد و حدود 90 درصد میگوهای پرورشی ایران راهی بازارهای خارجی، از جمله چین، روسیه و امارات متحده عربی میشود.
طبق آمارهای رسمی شیلات، صادرات میگو ایران طی سه سال گذشته روندی نزولی داشته است؛ بهطوریکه با وجود افزایش قیمت جهانی، حجم صادرات بهدلیل افت تولید ناشی از بیماریهای باکتریایی کاهش یافته است.
بهگزارش سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد (FAO, 2023)، بیماریهای باکتریایی نظیر AHPND از عوامل اصلی افت تولید و کاهش توان صادراتی میگو در ایران هستند؛ کارشناسان این سازمان هشدار دادهاند که در صورت تداوم آلودگی، بازگشت ظرفیت تولید کشور به سطح هدفگذاریشده زمانبر خواهد بود.
در این میان، سرانه مصرف میگو در ایران بسیار پایین و حدود 50 گرم در سال است؛ رقمی که در مقایسه با میانگین 1٫5 کیلوگرم در اروپا نشاندهنده وابستگی بالای این صنعت به بازار صادراتی است. کاهش تولید در سالهای اخیر، علاوه بر تهدید صادرات، میتواند بازار داخلی را نیز با افزایش قیمت و محدودیت عرضه مواجه کند.
انتهای پیام/