باشگاه خبرنگاران پویا؛ پیشنهاد آمریکا برای کنترل دالان زنگزور به بهانه میانجی‌گری صلح بین ارمنستان و آذربایجان، به عنوان یک اقدام فتنه‌‌انگیز از سوی کارشناسان تلقی شده و تهدیدی جدی برای امنیت ایران و روسیه به شمار می‌رود؛ ارمنستان این پیشنهاد را به شدت رد کرده است.
ایالات متحده پیشنهاد کنترل دالان زنگزور را به‌عنوان یک راهکار برای میانجی‌گری بین ارمنستان و جمهوری آذربایجان در حالی مطرح کرده که منطقه درگیر تنش‌ها در قفقاز و تبعات جنگ 12 روزه بین ایران و رژیم صهیونیستی است.
این پیشنهاد که به شدت از سوی ارمنستان مورد انتقاد قرار گرفته و رد شده، از سوی کارشناسان به عنوان تلاشی برای گسترش نفوذ محور ترکی ــ عبری ــ غربی در قفقاز و تهدیدی برای امنیت ایران و روسیه تلقی می‌شود.
دالان زنگزور به عنوان یک مسیر استراتژیک 32 کیلومتری، سال‌هاست که به یکی از نقاط مناقشه‌زا بین ارمنستان و آذربایجان تبدیل شده است. باکو بر این باور است که این دالان باید تحت کنترل آزاد باشد، در حالی که ارمنستان به دلیل بار معنایی تجزیه‌طلبانه این اصطلاح از به کار بردن آن اجتناب می‌کند.
در این شرایط، پیشنهاد آمریکا برای کنترل و اجاره 100 ساله این دالان نه تنها از سوی ارمنستان رد شده بلکه به عنوان تهدیدی جدی برای حاکمیت ملی این کشور و امنیت منطقه‌ای ایران و روسیه تلقی می‌شود.
کارشناسان ژئوپلیتیکی عنوان می‌کنند که این پیشنهاد بیشتر به دنبال تثبیت نفوذ نظامی ــ سیاسی غرب در قفقاز و فشار بر ایران و روسیه است. در واقع، این اقدام بخشی از راهبرد کلان مهار و محاصره قدرت‌های مستقل در غرب آسیا و اوراسیا به شمار می‌آید.
تحرکات باکو و آنکارا در زمینه کریدور زنگزور و هماهنگی‌های نظامی، نگرانی‌های جدی را در خصوص امنیت ایران ایجاد کرده است. کارشناسان هشدار می‌دهند که این تحرکات می‌تواند به قیمت به خطر افتادن جایگاه ایران در قفقاز تمام شود.
مهدی باقری؛ کارشناس حمل و نقل و ترانزیت در این خصوص به باشگاه خبرنگاران پویا می‌گوید: ایران نیازمند واکنشی سریع و مؤثر به این تحولات است تا از تهدیدات موجود جلوگیری کرده و منافع ژئوپلیتیک خود را حفظ کند.
به گفته این کارشناس، در حال حاضر برای مسیر ترکیه و آذربایجان، دو مسیر جایگزین قابل اجرا وجود دارد؛ اولی اسکله رو ــ رو بندر امیرآباد است که قدمت 20 ساله دارد و هنوز اجرایی نشده، دومی مسیر ارمنستان ــ گرجستان است که روابط سیاسی و اقتصادی با این دو کشور پیشرفت خاصی نداشته است.
در این میان، ترکیه نیز به طور غیررسمی باکو را به امضای توافق صلح ترغیب کرده است؛ این تحرکات در شرایطی انجام می‌شود که روسیه به دلیل مشغولیت‌های خود در جنگ اوکراین در وضعیت غیرفعال در این خصوص به نظر می‌رسد. در این راستا، آنکارا به دنبال استفاده از کریدور زنگزور برای فشار بیشتر بر ایران و روسیه و همچنین ایجاد زمینه‌های جدیدی برای نفوذ خود در قفقاز است.
در نهایت، با توجه به چالش‌های موجود، کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند که تنش‌ها در قفقاز در آینده نزدیک افزایش خواهد یافت و ایران باید استراتژی‌های جدیدی را برای حفظ امنیت و منافع خود در این منطقه اتخاذ کند.
انتهای پیام/