باشگاه خبرنگاران پویا؛ در فصلی که در فوتبال اروپا گذشت اتفاقات شگفت انگیزی افتاد از قهرمانی تیمی مثل کریستال پالاس در جام حذفی انگلیس تا قهرمانی پاریس سن ژرمن در لیگ قهرمانان اروپا ،تیمی که از مرحله پلی آف حذفی به تقابل با لیورپول رسید سه تیم انگلیسی را در مسابقات حذفی کنار زد تا نشان دهند لیگ فرانسه لیگ کشاورزان نیست.
پنج قهرمان لیگ‌های بزرگ اروپا مشخص شدند: لیورپول، بارسلونا، ناپولی، بایرن مونیخ و پاری‌سن‌ژرمن ، آرنه اسلات، هانسی فلیک، آنتونیو کونته، وینسنت کمپانی و لوئیس انریکه هرکدام در باشگاه‌های خود تاریخ‌ساز شدند و اکنون جایگاه ویژه‌ای بین هواداران دارند.
اما این پنج مربی تنها کسانی نبودند که در 12 ماه گذشته در فوتبال اروپا تاثیرگذار ظاهر شدند. اولیور گلسنر، ادی هاو، وینچنزو ایتالیانو و سباستین هونس، با پایان دادن به دوره طولانی تیم هایی که قهرمانی بدست نیاوردند به ترتیب برای کریستال پالاس، نیوکاسل، بولونیا و اشتوتگارت تاریخ سازی کردند.
برخی از مربیان برجسته حتی جامی کسب نکردند، اما دوباره به هواداران امید و انگیزه دادند. نونو اسپیریتو سانتو پس از بازگرداندن ناتینگهام فارست به رقابت‌های اروپایی جزو تاریخ سازان قرار گرفت همچنین کلودیو رانیری و نیکو کواچ که هر دو مأموریت دشوار نجات تیم‌ها در میانه فصل را به عهده داشتند، فراتر از سطح انتظار ظاهر شدند.
لیست ده سرمربی اثر گذار این فصل فوتبال اروپا
1-نیکو کواچ (بوروسیا دورتموند)
وقتی نیکو کواچ در تاریخ 29 ژانویه هدایت بوروسیا دورتموند را بر عهده گرفت، تیم در رده یازدهم جدول بوندسلیگا قرار داشت؛ 7 پیروزی از 19 بازی، و فاصله‌ای 22 امتیازی با بایرن مونیخ صدرنشین داشتند. سرمربی پیشین دورتموند شاهین نوری تیم را به مرحله حذفی لیگ قهرمانان رسانده بود، اما بدون تردید، نیم‌فصل اول در بوندسلیگا فاجعه‌ای تمام‌عیار برای باشگاهی مثل دورتموند بود.
شروع کار کواچ هم چندان امیدوارکننده نبود. او چهاربازی از شش بازی اول در لیگ را واگذار کرد و رؤیای کسب سهمیه لیگ قهرمانان در این تیم کم رنگ می شد، اما نقطه عطف این تیم زمانی بود که کواچ سیستم 1-3-2-4شاهین نوری را کنار گذاشت و به چینش 3-4-3 روی آورد؛ تغییری که انسجام دفاعی تیم را بالا برد و نتایج تیم هم بهتر شد.
این تغییر تاکتیکی، خط حمله دورتموند را موثر تر کرد؛ به‌ویژه سرهو گیراسی که توانایی گل‌زنی اش را ارتقاء داد. دورتموند در هشت بازی پایانی فصل در بوندسلیگا، هفت پیروزی و یک تساوی کسب کرد، 26 گل به ثمر رساند و در نهایت در روز آخر، بالاتر از فرایبورگ، سهمیه لیگ قهرمانان اروپا را به دست آورد.
کواچ فقط دورتموند را از بحران نجات نداد ، بلکه تیم را به یکی از بهترین تیم‌ها درسبک بازی ضدحمله‌ای در اروپا تبدیل کرد؛ تا اینکه در مسیر صعود تا یک‌چهارم نهایی لیگ قهرمانان هم نشان دادند هنوز می‌توانند با بزرگان قاره سبز رقابت کنند. حالا دوباره آینده برای زنبور ها روشن به نظر می‌رسد.
2-نونو اسپیریتو سانتو (ناتینگهام فارست)
نونو در ناتینگهام فارست ماموریت غیر ممکن را انجام داد و او آن‌طور که باید و شاید بابت حفظ تیم در لیگ برتر در میانه فصل 24-2023 تحسین نشد؛ در حالی که وقتی هدایت فارست را در بحرانی‌ترین شرایط ممکن به دست گرفت، هواداران انتظار یک سقوط دیگر را داشتند.
اما نونو با برنامه‌ای مشخص برای پیشرفت و نتیجه سریع آمد و آن را بی‌نقص اجرا کرد. با جذب بازیکنانی مثل نیکولا میلنکوویچ، الیوت اندرسون و موراتو در تابستان، تیم خیلی زود در قامت مدعیان سهمیه لیگ قهرمانان ظاهر شد و با سبک فوتبال ضدحمله ای ، بازیکنانی مثل کریس وود، آنتونی الانگا، کالوم هادسون اودوی و مورگان گیبز در خط حمله درخشیدند.
در پایان فصل، امیدهای صعود به لیگ قهرمانان کمرنگ شد، اما کسب سهمیه لیگ کنفرانس اروپا برای فصل 26-2025 دستاوردی بزرگ است. هواداران سیتی گراند نزدیک به 30 سال از دیدن رقابت‌های اروپایی محروم بودند، و حالا نونو با رساندن تیم به این مرحله، نام اش را در بین افتخار آفرینان باشگاه ثبت کرده است.
3-کلودیو رانیری (رم)
شهرت کلودیو رانیری، سرمربی سابق لسترسیتی، به‌عنوان یک جادوگر همیشه پیش از خودش به هر باشگاهی که می‌رود می‌رسد، وقتی تیمی را که شانسی برای قهرمانی نداشته را به قهرمانی لیگ برتر می‌رسانید، طبیعی است چنین اتفاقی رخ دهد. این مربی ایتالیایی همچنین در فصل 24-2023 موفق شد با کالیاری «فرار بزرگ» را رقم بزند و با پایانی موفقیت‌آمیز در دوران حرفه‌ای‌اش بازنشسته شود، اما تنها شش ماه بعد تصمیمش را برای بازنشستگی تغییر داد.
دلیلش هم این بود که تیم محبوبش، رم، در شرایط بسیار بدی قرار داشت و او نمی‌توانست فقط نظاره‌گر باشد و کاری نکند. او برای سومین بار در نوامبر هدایت رم را برعهده گرفت؛ در آن زمان، جالوروسی در رتبه دوازدهم سری A قرار داشت و هر دو سرمربی قبلی، دانیله ده‌روسی و ایوان یوریچ، به دلیل بدترین شروع فصل رم از سال 1979، اخراج شده بودند.
بازگرداندن رانیری در آن زمان نوعی اقدام از سر ناچاری به نظر می‌رسید و سه شکست در چهار بازی ابتدایی‌اش نیز این نظریه را تقویت می کرد،اما خیلی زود توانست بهترین عملکرد را از ستاره‌های بزرگ رم بگیرد، از جمله ماتس هوملز، لئاندرو پاردس، جانلوکا مانچینی و ماتیاس سوله و تیم وارد یک روند فوق‌العاده شد و از 15 دسامبر تا 12 می، 19 بازی پیاپی در سری A شکست‌ناپذیر شد.
باورنکردنی بود، اما رم در آخرین روز فصل این شانس را داشت که در صورت پیروزی مقابل تورینو و شکست یوونتوس برابر ونتزیا، به جمع چهار تیم برتر جدول برسد. تیم رانیری وظیفه‌اش را انجام داد، اما در نهایت یووه هم بازی‌اش را برد و امیدهای هواداران المپیکو نقش بر آب شد. با این حال، بدون تردید، رانیری باز هم به‌عنوان یک قهرمان به بازنشستگی برمی‌گردد؛ او در 73 سالگی، یک‌بار دیگر همه پیش‌بینی‌ها را نقش بر آب کرد و به دنیا نشان داد که هنوز هم یکی از قوی ترین مربیان است.
4-اولیور گلاسنر (کریستال پالاس)
گلاسنر پس از اینکه در فوریه سال گذشته جایگزین روی هاجسون شد، بلافاصله در کریستال پالاس تأثیرگذار ظاهر شد و با کسب 7 پیروزی در 13 بازی ابتدایی‌اش در لیگ برتر، تیم را به شکلی غیرمنتظره‌ای به رتبه دهم جدول رساند. اما هسته اصلی تیمش از هم پاشید؛ چراکه مایکل الیسه، جردن آیو و یواخیم اندرسن همگی در پنجره نقل‌وانتقالات تابستانی از تیم جدا شدند.
پالاس توانست برای فصل جدید ادی انکتیا، ماکسنس لاکروآ و اسماعیل سار را به‌عنوان جانشین جذب کند، اما با این حال، پس از گذشت هشت هفته، تیم به قعر جدول سقوط کرد و آینده گلاسنر مورد تردید مدیران باشگاه قرار گرفت، با این حال، مدیرعامل باشگاه، استیو پریش، و سایر اعضای هیئت‌مدیره صبر کردند و تصمیم به اخراج او نگرفتند، تصمیمی که خیلی زود نتیجه داد.
پس از آغاز فصل جدید، کرستال پالاس موفق شد 8 پیروزی در لیگ برتر به‌دست آورد؛ این نتایج باعث شد تیم به‌طور کامل از منطقه سقوط فاصله بگیرد. در واقع، شاگردان گلاسنر حتی خیلی از سهمیه رقابت‌های اروپایی نیز دور نبودند، به‌ویژه با توجه به اینکه در جام حذفی نیز عملکردی شگفت‌انگیز داشتند و در مسیر رسیدن به فینال، فولام و استون ویلا را از پیش‌رو برداشتند.
در بازی نهایی در ورزشگاه ومبلی، عقاب‌ها یکی از شگفت انگیز ترین نتایج تاریخ این رقابت‌ها را رقم زدند و با گل تماشایی ابریچی اِزه در یک ضدحمله دیدنی، منچسترسیتی را شکست دادند. گلاسنر با کسب اولین جام تاریخ باشگاه، جایگاه اسطوره ها را برای خود در کریستال پالاس به‌دست آورد. اگر او در فصل 26-2025 هم در تیم بماند و هدایت آنها را در مسابقات لیگ اروپا برعهده داشته باشد، این موفقیت می‌تواند آغازی برای دورانی بسیار به یاد ماندنی باشد؛ چرا که تیم او اکنون به یک تیم پرانرژی و پرقدرت تبدیل شده که می‌تواند با بهترین‌ها رقابت کند.
5-وینچنزو ایتالیانو (بولونیا)
چطور می‌توان جانشین سرمربی ای بود که برای اولین بار سهمیه فوتبال لیگ قهرمانان اروپا را برای بولونیا به دست آورد ؟ این سوالی بود که ایتالیانو پس از نشستن روی نیمکت تیم بولونیا در ورزشگاه رناتو دال‌آرا در تابستان گذشته با آن مواجه شد.
فروش زوج کلیدی ریکاردو کالافیوری و جاشوا زیرکزی به نفع ایتالیانو نبود، اما او با چند جذب هوشمندانه مانند تایس دالینگا، رمو فریولر، خوان میراندا و ینس اودگارد تیم را مدیریت کرد. تیم جدید بولونیا یک‌شبه به هماهنگی نرسید و در هفت بازی ابتدایی سری A در فصل 25-2024 تنها یک پیروزی کسب کرد، در حالی که همزمان باید در لیگ قهرمانان اروپا نیز بازی می کرد، اما پیروزی 2-0 در برابر کالیاری در 29 اکتبر تبدیل به نقطه عطف تیم شد.
بولونیا در اروپا زود حذف شد، اما با بازگشت کاپیتان باشگاه لوئیس فرگوسن از یک آسیب جدی زانو، تیم کم‌کم به عنوان مدعی کسب یکی از چهار رتبه بالای جدول دوباره قرار گرفت. فرگوسن و فریولر در خط میانی همکاری فوق‌العاده‌ای داشتند، در حالی که در خط حمله، ریکاردو اورسولینی، دان اودویه و سانتیاگو کسترو با هم هماهنگی خوبی نشان دادند.
بولونیا پس از کسب هفت برد در نه بازی بین فوریه و مارس، به نظر می‌رسید که به راحتی جایگاه چهارم را حفظ خواهد کرد، اما در نهایت در روزهای پایانی افت کرد. نجات تیم اما در کوپا ایتالیا مسابقات جام حذفی رقم خورد، جایی که با پیروزی 1-0 مقابل آث میلان در فینال، اولین جام خود را پس از 51 سال بالای سر بردند.
6-ادی هاو (نیوکاسل)
هاو از زمان به‌دست گرفتن هدایت نیوکاسل در نوامبر 2021 عملکرد بسیار خوبی داشته و موفق شد برای اولین بار پس از دوران سر بابی رابسون، سهمیه مسابقات لیگ قهرمانان اروپا را برای این تیم بدست آورد. اما قبل از شروع این فصل، برخی شک و تردیدها درباره او وجود داشت. دلیلش این بود که در فصل 24-2023، نیوکاسل به رتبه هفتم لیگ برتر سقوط کرد و این باعث شد صحبت‌هایی مطرح شود که آیا هاو مربی مناسبی است که با پول های سعودی بتواند برای باشگاه جام بیاورد ؟
اما اکنون هیچ‌کس شکی در توانایی‌های این مربی انگلیسی ندارد. هاو کمک کرد تا نیوکاسل پس از 70 سال موفق به کسب یک جام داخلی شود و قهرمان مسابقات جام اتحادیه شود و با کسب جایگاه پنجم در لیگ برتر، دوباره به جمع تیم‌های برتر اروپایی بازگردد.
او بخش زیادی از موفقیتش را مدیون مهاجم گلزن الکساندر ایساک، و هافبک خود ساندر تونالی و مدافع قدرتمند دن برن است، اما بیشترین اعتبار برای احیای نیوکاسل به خود هاو تعلق دارد.
هاو حق دارد که هدایت نیوکاسل را در پروژه بلندپروازانه «2030» ادامه دهد و هدف فصل آینده، رقابت جدی برای قهرمانی خواهد بود، به شرطی که نیوکاسل بتواند ایساک مهاجم گلزن خود را در این باشگاه حفظ کند.
7-آنتونیو کونته (ناپولی)
کونته یک مربی موفق است که قهرمانی را برای یوونتوس، چلسی و اینتر به دست آورده است اما اعتبارش پس از دوران ناموفق اش در تاتنهام به شدت آسیب دید. با این حال، ناپولی تابستان گذشته یک فرصت دوباره به کونته داد، پس از فصلی که ناپولی آن را تبدیل به بدترین دفاع از عنوان قهرمانی در سری آ کرد، این چالش شعله درونی کونته را دوباره شعله‌ور کرد و او شروع به احیای تیم پارتنوپی کرد، با جذب بازیکنانی از لیگ برتر مثل اسکات مک تامینای، بیلی گیل‌مور و ستاره سابقش در اینتر، روملو لوکاکو تیم را بازیابی کرد.
این سه بازیکن پایه‌های بازگشت باشکوه ناپولی شدند. هافبک سابق منچستر یونایتد، مک‌تامینای، با 16 اثر گذاری مستقیم در مسیر ناپولی برای کسب چهارمین اسکودتو تاثیر زیادی داشت و جایزه بهترین بازیکن سری آ را کسب کرد.
کونته همچنین به بازیکنانی مانند آندره فرانک آنگیسا، الکس مریت و ماتئو پولیتانو کمک کرد تا بهترین فرم خود را دوباره پیدا کنند و به نوعی تیم ناپولی را حتی پس از فروش ستاره خود، خوویچا کوارستخلیا به پاریس سن ژرمن در رقابت با اینتر نگه داشت.سیر صعودی ناپولی از جایگاه دهم به اول، بزرگ‌ترین دستاورد درخشان دوران کاری کونته تا به امروز است و رئیس باشگاه، اورلیو دی لائورنتیس، چاره‌ای نداشت جز اینکه تمام تلاشش را برای حفظ این مرد 55 ساله انجام دهد.
8-آرنه اسلات (لیورپول)
وقتی که اسلات جانشین یورگن کلوپ در نیمکت لیورپول شد، گفتن اینکه او کار سختی برای پر کردن جایگاه کلوپ در باشگاه دارد جمله غلطی نبود، کلوپ شخصیتی محبوب بود که تیم را به صدر جدول لیگ برتر و قهرمانی در لیگ قهرمانان اروپا رسانده بود و جایگاه ویژه ای بین هواداران پیدا کرده بود.
در بسیاری از جهات، اسلات دقیقاً نقطه مقابل کلوپ است. این سرمربی سابق فاینورد شخصی کم‌حرف و آرام است که کنترل بیشتری روی ریتم بازی‌ها نسبت به کلوپ دارد. شاید این سبک بازی چندان چشمگیر نباشد، اما همین روش باعث شده لیورپولی که در فصل قبل 9 امتیاز از قهرمان لیگ برتر منچستر سیتی عقب بود، به قهرمانی برسد. بازیکنان به طور بی‌نقصی خود را با سیستم 1-3-2-4 اسلات تطبیق دادند و به صدر جدول لیگ برتر رسیدند.
لیورپول در چهار بازی مانده به پایان فصل قهرمانی خود را مسجل کرد، لیورپول آمار بهترین خط حمله در لیگ و دومین تیم موفق در کمترین میزان گل خورده در لیگ را بدست آورد. اسلات بهترین عملکرد فردی محمد صلاح را در دوران حرفه ای اش را در سیستم خود ایجاد کرد و همچنین پتانسیل کامل رایان گراونبرخ، آلکس مک‌آلیستر، کدی خاکپو و دومینیک سوبوسلایی را نشان داد، که به باشگاه اجازه داد خیلی زودتر از چیزی که کسی پیش‌بینی اش را می‌کرد، از دوران کلوپ عبور کند.
9-هانسی فلیک (بارسلونا)
دوران دو ساله ژاوی به عنوان سرمربی بارسلونا دوران بدی محسوب نمی‌شود، چرا که او قهرمانی لالیگای فصل 23-2022 را به دست آورد. اما در دوران این هافبک افسانه‌ای،فوتبال تماشاگرپسند به‌طرز عجیبی در این تیم کمرنگ شده بود و بارسلونا به‌طور کامل در سایه رئال مادرید قرار داشت؛ تا اینکه در ماه مه سال گذشته، ژاوی از تیم جدا شد. برای تغییر این وضعیت، باشگاه به سراغ هانسی فلیک، سرمربی سابق بایرن مونیخ رفت. از آن زمان، فلیک سبک فوتبال درخشان و جذاب بارسلونا را احیاء کرد.
از جمله این تغییرات، بازی با خط دفاعی بسیار بالا و تمایل بیشتر به بازی مستقیم بود؛ تمرکز فلیک بیشتر روی کنترل بازی از طریق سرعت و قدرت است.نتیجه این شده که عبور از خط میانی و دفاع بارسلونا برای حریفان ساده‌تر شده است، اما در عوض، بارسلونا به خطرناک‌ترین تیم هجومی جهان تبدیل شده است.
تیم فلیک با آگاهی کامل از ریسک این سبک بازی، بازی‌های پرخطری را انجام می‌دهد، چون می‌داند می‌تواند از هر تیمی حتی رئال مادرید بیشتر گل بزند. رئال این فصل در چهار ال‌کلاسیکو مقابل رقیب دیرینه‌اش شکست خورد که یکی از آنها در فینال کوپا دل‌ری بود. بارسلونا همچنین شایسته پس گرفتن عنوان قهرمانی لالیگا بود و احتمالاً قهرمان لیگ قهرمانان اروپا هم می‌شد، اگر داوری‌های بحث‌برانگیز در باخت نیمه‌نهایی مقابل اینتر تاثیر گذار نبود.
لیونل مسی نیز این نسخه از بارسلونا را "تماشایی" توصیف کرده است، که شاید بزرگ‌ترین تعریفی باشد که هانسی فلیک می‌توانست دریافت کند.اگر تیم همین مسیر را ادامه دهد،قطعا یک دوران طلایی جدید در تاریخ این باشگاه ایجاد خواهد شد.
10-لوئیس انریکه (پاری سن ژرمن)
باشگاه پاری سن ژرمن در دوران مالکیت قطری‌ها هزینه‌های هنگفتی برای فتح لیگ قهرمانان اروپا کرده بود،اما به‌جز نایب‌قهرمانی در فصل 2020-2019، واقعاً نتوانسته بود به فتح باارزش‌ترین جام باشگاهی فوتبال نزدیک شود. در این مدت، ستارگان بزرگی همچون لیونل مسی، کیلیان امباپه، نیمار، آنخل دی‌ماریا، زلاتان ابراهیموویچ و ادینسون کاوانی از پارک دو پرنس عبور کرده بودند، اما موفقیت در بالاترین سطح ممکن را بدست نیاوردند،چون هیچ‌یک از مربیان نتوانسته بودند این تیم پرستاره را به یک تیم منسجم تبدیل کنند.
لوئیس انریکه نیز در فصل نخست حضورش در پاریس سن ژرمن موفق به این کار نشد، اما پس از جدایی امباپه به مقصد رئال مادرید در تابستان گذشته، باشگاه دستخوش یک تغییر جدی شد.انریکه همچنان به سیستم 3-3-4 مبتنی بر مالکیت توپ که در بارسلونا ایجاد کرده بود وفادار بود، اما تغییرات ظریفی ایجاد کرده تا تیم پاریسی را به سطح بالاتر برساند؛ از جمله قرار دادن عثمان دمبله در نقش مهاجم نوک و آزادی عمل بیشتر برای فول‌بک‌های تهاجمی همچون نونو مندز و اشرف حکیمی که عملکرد آنها را ارتقاء داد.
در عین حال، سرمایه‌گذاری سنگینی روی بازیکنانی چون نوس، دزیره دوه، ویلیان پاچو و کواراتسخلیا انجام شد،اما همه این خریدها با دقت و برای هماهنگ‌سازی با سبک انریکه انتخاب شدند. در نیم‌فصل دوم، این تیم تقریباً بی‌نقص ظاهر شد، و توانست به جمع تیم هایی بپیوندند که سه گانه کسب کرده اند و برای اولین بار در تاریخ خود قهرمان معتبر ترین مسابقات باشگاهی جهان شوند.
پایان پیام/