باشگاه خبرنگاران پویا؛ ورود دو فروند هواپیمای ایرباس A330 به ناوگان "هما" در حالی خبرساز شده که گزارش‌ها از تهاتر نفت ایران با قیمتی دو برابر ارزش واقعی این هواپیماها توسط یک شرکت چینی حکایت دارد؛ موضوعی که ابهامات فراوانی درباره شفافیت قرارداد و نقش واسطه‌ها در خریدهای دولتی ایجاد کرده است.
روز گذشته، خبر رسمی ورود دو فروند هواپیمای ایرباس A330 به ناوگان شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران (هما) منتشر شد.
حدود یک ماه پیش، «مهرداد بذرپاش»، وزیر سابق راه و شهرسازی، در پیامی ضمن تبریک به مردم، اعلام کرده بود که خرید این هواپیماها در دولت پیشین انجام شده است.
بر اساس اطلاعات موجود، مقدمات ورود این دو فروند هواپیما به ناوگان هوایی کشور از حدود دو سال پیش آغاز شده و توسط شرکتی با نام "هاکان انرژی" (HAOKUN ENERGY) از چین، از طریق تهاتر نفت ایران، پیگیری شده است. نکته قابل توجه این است که هر یک از این هواپیماها که ارزش واقعی آن‌ها کمتر از 30 میلیون دلار برآورد می‌شود، با قیمت 116 میلیون دلار از محل نفت ایران تهاتر شده‌اند.
برخی منابع مدعی‌اند که همراه با این هواپیماها، قطعاتی نیز وارد کشور شده اما تاکنون جزئیاتی درباره این قطعات منتشر نشده است.
بر اساس گزارش‌های غیررسمی، شرکت چینی مذکور بخش زیادی از بدهی‌های خود به ایران را پرداخت نکرده و در دولت قبل نیز پروژه‌هایی مانند توسعه فاز دوم فرودگاه امام خمینی به ارزش حدود 2.5 میلیارد دلار را بر عهده گرفته که اجرای آن متوقف شده است. این در حالی است که کارشناسان از ابتدا، این رقم را برای پروژه مذکور بیش از حد بالا می‌دانستند.
همچنین قرار بود این شرکت در پروژه‌های دیگری همچون توسعه خطوط ریلی، خرید واگن، برقی‌سازی مسیر تهران–مشهد و همچنین تأمین ناوگان هوایی از طریق تهاتر نفت فعالیت کند، اما هیچ‌کدام از این طرح‌ها به نتیجه نرسیده‌اند. طبق توافقات صورت گرفته، قرار بود 55 فروند هواپیما وارد کشور شود، اما در نهایت پس از دو سال، تنها دو فروند آن وارد ناوگان هما شده‌اند، آن هم با قیمتی تقریباً دو برابر ارزش واقعی.
با توجه به ابهامات موجود درباره ارزش واقعی این دو فروند ایرباس A330 و نحوه تهاتر نفتی آن‌ها، لازم است نهادهای نظارتی به موضوع ورود کرده و سازمان هواپیمایی کشوری و شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران، برای شفاف‌سازی و تنویر افکار عمومی، جزئیات این قرارداد با طرف چینی را اعلام کنند.
در روزهای پایانی مسئولیتش، بذرپاش تأکید کرده بود که مسیر نوسازی ناوگان هوایی کشور هموار شده و بهتر است واردات هواپیما به جای دولت، توسط بخش خصوصی انجام شود. با این حال، این پرسش باقی است که چگونه یک شرکت چینی از طریق تهاتر نفت، نقش واسطه‌گری در خرید هواپیما را ایفا کرده، در حالی که ادعا شده بود بخش خصوصی می‌تواند این فرآیند را با روش‌هایی مؤثرتر و اقتصادی‌تر انجام دهد.
پایان پیام/