بر اساس قانون بودجه و برنامه هفتم توسعه دولت موظف است یارانه اقشار ثروتمند را قطع کند؛ از سال 1392 بحث قطع شدن یارانه ثروتمندان همواره مطرح بوده است اما دولتها به واسطه این که اطلاعات لازم را نداشتند چنین اقدامی را صورت ندادنداما دولت چهاردهم تصمیم گرفته است یارانه افراد ثروتمند را قطع کند؛ آیا دولت در عمل میتواند چنین تصمیم را عملی کند؟
بر اساس مصوبه مجلس شورای اسلامی در قانون بودجه سال 1404، دولت موظف است یارانه نقدی خانوارهای پردرآمد شامل دهکهای هشتم، نهم و دهم را حذف کند. این اقدام با هدف اصلاح ساختار یارانهها، کاهش فشار بودجهای و تمرکز حمایتها بر اقشار کمدرآمد صورت میگیرد
شاخص های قطع یارانه
شاخصهای حذف یارانه شامل موارد زیر است:
- دارایی ملکی بالای 35 میلیارد تومان
- خودروهای گرانقیمت با ارزش بیش از 3 میلیارد تومان
- درآمد ماهانه بالای 30 میلیون تومان و همچنین بررسی بر اساس اطلاعات سامانههای مالیاتی، بانکی و بیمهای
- تراکنش مالی و گردش حسابهای بانکی بالا
- اقامت دائم یا سفرهای مکرر خارجی
دادههای مربوط به این شاخصها از منابع مختلفی مانند سازمان امور مالیاتی، بانکها و وزارت راه و شهرسازی استخراج میشود تا عدالت در حذف یارانهها رعایت شود.
دولت اعلام کرده است که امکان اعتراض برای افراد حذفشده از طریق سامانههای رسمی فراهم است و در صورت عدم پذیرش اعتراض، ممکن است این افراد از سایر حمایتهای دولتی نیز محروم شوند.
منابع حاصل از حذف یارانه نقدی دهکهای بالا صرف افزایش حمایت و اختصاص یارانه بیشتر به دهکهای پایینتر خواهد شد تا عدالت اجتماعی تقویت شود.
دولت اطلاعات لازم برای قطع یارانه ثروتمندان را ندارد
با وجود این، گزارشها حاکی است که برخی حذفشدگان فاقد این شاخصها بوده و تنها درآمدی که دارند که زیر سقف تعیینشده است،البته از سال 1392 دولتها به واسطه برنامه های توسعه موظف به حذف یارانه افراد ثروتمند بودند،اما به واسطه نداشتن اطلاعات لازم در این راستا اقدامی را صورت ندادند.
حالا بر اساس برنامه هفتم دولت موظف شده است که یارانه اقشار ثروتمند را قطع کند،اما مشخص نیست که دولت بر پایه چه دادههایی چنین تصمیمی را گرفته است،همانطور هم که اشاره شد یکی از شاخصهای دولت برای قطع یارانه درآمد بالای 30 میلیون تومان خانوار است،خانواده ای را تصور کنید که حداقل دو تن از اعضای آن مشغول به کار هستند و درآمد ماهیانه این دو نفر در ماه مجموعا به 30 میلیون تومان هم می رسد . مالک خانه هم هستند،حالا اگر مالک مسکن هم باشنداحتمالا در دهک 8 قرار میگیرند و شامل دریافت یارانه نمی شوند.
این درحالی است که اعضای این خانواده حداقل حقوق را دریافت می کنند اما عملا جز دهک های بالایی جامعه قرار می گیرند؛ به نظر می رسد دولت باید در معیار های خود برای پرداخت یارانه تجدید نظر به عمل آورد، در غیر این صورت بسیاری از افراد که صرفا درآمدی در حد متوسط دارند به عنوان قشر ثروتمند معرفی شده و یارانه آن ها قطع می شودکه در نهایت هم باعث کاهش قدرت خرید این افراد می شود که نارضایتی های گسترده را در پی دارد.
پایان پیام/