باشگاه خبرنگاران پویا؛ تحلیل بازنمایی مفاهیم در رسانه‌ها، به‌ویژه مفهوم جنسیت، نیازمند بررسی‌های گسترده و چندلایه است. این پژوهش با تمرکز بر تحلیل متنی، بازنمایی جنسیت را در انیمیشن‌های والت دیزنی بررسی کرده و نشان داده است که کلیشه‌سازی جنسیتی، دوگانه‌سازی زن و مرد، و طبیعی جلوه‌دادن این تفاوت‌ها، از ویژگی‌های غالب این آثار است.
زینب سلمانی: در موارد متعددی، نقش‌ها و ویژگی‌های زن و مرد از یکدیگر تفکیک شده‌اند؛ تفکیکی که نه از تفاوت‌های واقعی دو جنس، بلکه از انتخاب‌های آگاهانه سازندگان سرچشمه می‌گیرد. کلیشه‌هایی که در این آثار مشاهده می‌شود، شامل موارد رایج در رسانه‌ها و همچنین کلیشه‌هایی مختص والت دیزنی است. این دوگانه‌سازی الزاماً در قالب تقابل خیر و شر یا هنجار و ناهنجار نیست، اما به‌نحوی رفتارها و ویژگی‌هایی را به‌طور ثابت به زنان و مردان نسبت می‌دهد که باعث شکل‌گیری انتظارات اجتماعی خاصی در ذهن کودکان می‌شود.
مطابق فرضیه دوم پژوهش، تفاوت معناداری میان سه دوره زمانی مختلف در بازنمایی نقش‌های جنسیتی مشاهده نشد، در واقع، ویژگی‌ها و رفتارهای مشابهی در طول این سه دوره تکرار شده‌اند و همین تکرار منجر به «طبیعی‌سازی» آن‌ها شده است، به‌طوری که هر نوع رفتار یا نقش غیرسنتی برای زن یا مرد، غیرعادی و حتی تعجب‌آور جلوه می‌کند.
از منظر نژادی نیز پژوهش نشان می‌دهد که مردان رنگین‌پوست در جایگاه فرودست قرار می‌گیرند. به‌خلاف برخی تحقیقات پیشین که بر چندوجهی بودن تبعیض علیه زنان رنگین‌پوست تأکید داشتند، در این مطالعه مشخص شد که در مورد نژادهای سرخ‌پوست و زرد، بازنمایی متفاوتی صورت گرفته است.
این یافته‌ها تأکید می‌کنند که تحلیل محتوای رسانه‌ای، به‌ویژه برنامه‌های کودک، از اهمیت بالایی برخوردار است؛ زیرا این آثار تأثیر عمیقی بر ذهن و نگاه کودکان دارند. فیلم‌های انیمیشن دیزنی نه‌تنها بی‌طرف نیستند، بلکه حاوی سوگیری‌های واضحی در زمینه جنسیت و نژاد هستند، بنابراین، توجه به انتخاب برنامه‌های مناسب برای کودکان و آموزش سواد رسانه‌ای به آن‌ها ضروری است. کودکان نه‌تنها از طریق انیمیشن، بلکه در قالب اسباب‌بازی‌ها و سایر محصولات فرهنگی، با بازنمایی‌های کلیشه‌ای مواجه هستند.
در پایان، اشاره به یک نگرش مهم فمینیستی نیز قابل توجه است: فمینیست شدن، تنها یک گرایش سیاسی یا نظری نیست، بلکه شیوه‌ای نوین برای درک خود، دیگران و دنیای اطراف است، مفهومی که «افزایش آگاهی» نام دارد، نه‌فقط مسیر شکل‌گیری جنبش فمینیستی را هموار می‌کند، بلکه به‌مثابه ابزاری تربیتی برای بازسازی نگاه نسل جدید به جامعه عمل می‌کند.
پایان پیام/+