باشگاه خبرنگاران پویا؛ همزمان با سقوط دولت بشار اسد در سوریه و گمانه‌زنی‌ها درباره افزایش تحرکات و قدرت‌گرفتن مجدد داعش، این سؤال مطرح شده است که فرد شماره یک داعش که این سازمان تروریستی را رهبری می‌کند، چه‌کسی است.
به گزارش النهار، برخی از ناظران عبدالقادر مؤمن را جانشین اصلی در ساختار رهبری سازمان افراطی داعش توصیف می‌کنند که بیعت رسمی با او می‌تواند نشانه‌ای از یک تغییر ایدئولوژیک در درون سازمان داعش باشد که در منطقه خاورمیانه ریشه دوانده و خلافتی را از سال 2014 تا 2019 در سوریه و عراق برپا کرده بود.
تحلیلگران بر این باورند عبدالقادر مؤمن، اکنون کنترل بسیاری از رشته عملیات جهانی داعش را در دست دارد و با قدرت و نفوذ خود، در حال تبدیل شدن به چهره‌ای کلیدی در آینده این گروه افراطی است،
این در حالی است که داعش ادعا کرده است؛ فردی به‌نام «ابوحفص الهاشمی القرشی» رهبری این گروه را در دست دارد اما ناظران درباره هویت واقعی این فرد که احتمالاً نام مستعار دارد، تردید دارند اما در این میان، یکی از افرادی که توجه‌ها را به خود جلب کرده، عبدالقادر المؤمن است که گمان می‌رود مدیریت عملیات این گروه را از سومالی انجام می‌دهد.
باتوجه به کشته شدن همه رهبران این گروه از ابوبکر بغدادی تاکنون، چنین پنهان‌کاری قابل توجیه است.
مبلّغ محبوب
عبدالقادر المؤمن، متولد منطقه خودمختار پانتلند در شمال شرق سومالی، مدتی در سوئد زندگی کرد و سپس به انگلستان رفت و توانست تابعیت انگلیسی دریافت کند ضمن اینکه وی در اوایل دهه دوهزار میلادی به‌عنوان یک مبلغ و واعظ افراطی در مساجد لندن و لستر شناخته شد و فیلم‌های تبلیغاتی‌اش در اینترنت منتشر می‌شد.
گفته شده است او بعد از ورود به سومالی گذرنامه انگلیسی خود را آتش زد و به‌سرعت به تبلیغ برای جنبش الشباب شاخه وابسته به القاعده مبادرت کرد و در سال 2015 از الشباب جدا شد و به داعش پیوست،
چند ماه پیش اخبار ضدونقیضی درباره کشته‌شدن وی در یکی از حملات هوایی آمریکا منتشر شد اما به‌دلیل عدم وجود شواهد قطعی، به‌نظر می‌رسد او هنوز زنده است و به فعالیت‌های خود ادامه می‌دهد.
یک مقام اطلاعاتی اروپایی، که خواست نامش فاش نشود، گفت که او منطقه کوچکی را کنترل می‌کند، اما جذابیت زیادی دارد، پول توزیع می‌کند و خاطرنشان کرد که حمله داعش که در ماه مه در موزامبیک رخ داد توسط او انجام شد.
مؤمن همچنین شورشیان اوگاندایی را از نیروهای هم‌پیمان دموکراتیک که با داعش در جمهوری کنگو مرتبط است و به‌گفته این مقام اکنون بین 1000 تا 1500 نفر است، نیز تأمین مالی می‌کند.
با کمک مؤمن، آنها «اخیراً به جنگ متوسل شدند» و به‌دنبال «افراط‌گرایی، سلاح و تأمین مالی» بودند.
برخی ناظران او را جانشین ساختار رهبری این سازمان افراطی توصیف می‌کنند؛ اما وفاداری به‌طوررسمی با او نشانه تغییر ایدئولوژیک داعش است که ریشه در منطقه خاورمیانه دارد، جایی که خلافت خود را از سال 2014 تا 2019 در سوریه و عراق ایجاد کرد.
هانس جیکوب شیندلر، مدیر مرکز تحقیقات پروژه مبارزه با افراط‌گرایی گفت که این امر باعث ایجاد غوغا میان حامیان و هواداران داعش می‌شود.
آفریقا
شیندلر به خبرگزاری فرانسه گفت: از نظر تئوری، رهبر سازمانی است که به مبانی فکری خود اهمیت می‌دهد؛ اما فعالیت عملیاتی رهبران گروه‌های مرتبط با سازمان‌هایی مانند داعش (استان خراسان) و داعش (استان غرب آفریقا) می‌تواند به آنها این امکان را بدهد که ادعای چنین موقعیتی را داشته باشند.
اگرچه رهبر سومالی معیارهای رهبری سنتی را برآورده نمی‌کند اما موقعیت جغرافیایی او مزایایی به او می‌دهد.
CTC Sentinel، مجله‌ای که به تهدیدات تروریستی می‌پردازد و وابسته به آکادمی نظامی ایالات متحده وست‌پوینت است، می‌گوید: «منطقه شاخ آفریقا ممکن است از بی‌ثباتی در شام و آزادی حرکت بیشتر محافظت کرده باشد.»
وی افزود: "این ویژگی‌های رهبری شبیه به رهبران افراطی دیگر مانند اسامه بن لادن است که تأمین مالی جنگ خود را مبنای پیروزی در آن می‌دانست."
صعود مؤمن به صدر سلسله‌مراتب رهبری علی‌رغم تعداد کم جنگجویان تحت فرماندهی او نیز نشان‌دهنده تحولات داخلی داعش است.
این منبع اطلاعاتی اروپایی گفت: نود درصد از تصاویر خشونت‌آمیز که به اروپا می‌رسد از آفریقا می‌آید.
با این حال، به‌گفته CTC Sentinel، رهبری سازمان همچنان در خاورمیانه متمرکز است، که تأیید می‌کند که "در این زمینه، همه چیز هنوز همان است."
«تور هامینگ» از اعضای مرکز بین‌المللی مطالعات افراط‌گرایی، دراین‌باره تصریح کرد: او مهم‌ترین شخصیت و قوی‌ترین فرد است و کنترل شبکه جهانی داعش را در اختیار دارد و در این ساختار مرموز که رهبران داعش یکی پس از دیگری کشته می‌شوند، المؤمن یکی از معدود چهره‌هایی است که تاکنون زنده مانده است و این به او جایگاه خاصی در این گروه بخشیده است.
این کارشناس مرکز بین‌المللی مطالعات افراط‌گرایی خاطرنشان کرد: سومالی از نظر مالی برای داعش بسیار اهمیت دارد چرا که این گروه از این منطقه پول به کنگو، موزامبیک، آفریقای جنوبی، یمن و افغانستان ارسال می‌کند.
برخی تحلیلگران بر این باورند که صعود عبدالقادر المؤمن به رهبری داعش، نشان از ایجاد تغییرات داخلی در این گروه است اما بنا بر گفته تور هامینگ، رهبر خلافت دیگر مهم‌ترین شخصیت داعش نیست و این گروه به‌سمت آفریقا به‌عنوان مرکز استراتژیک جدید خود حرکت می‌کند.
از سوی دیگر یکی از مقامات اطلاعاتی اروپایی که خواست هویتش فاش نشود، اعلام کرد: او بر منطقه کوچکی کنترل اما جذابیت زیادی دارد و کار توزیع داوطلبان و پول نیز به‌عهده اوست.
پایان پیام/+